Waarom stilstaan bij slavernij in Zoetermeer?

Waarom stilstaan bij slavernij in Zoetermeer? Zoetermeer herdenkt op30 juni de afschaffing van de slavernij in Suriname en Nederlandse Antillen, 150/160 jaren geleden op 30 juni om 16.00 uur in Zoetermeer aan de Nicolaasplein in de dorpstraat waar 20% van de bevolking gerelateerd is aan de Surinaamse en of Antilliaanse bevolkingsgroepen. Er wordt een krans gelegd door de B&W Zoetermeer met als thema "Herdenking van de rode slaven".

Waarom staan wij stil op KetiKoti

Naast de grote steden, gedenkt en viert Zoetermeer ook de afschaffing van de slavernij. Reden hiervoor is dat het relatief hoge aantal van 20.000 mensen, waarmee de Surinaamse en Antilliaanse gemeenschap bijdraagt aan de Zoetermeerse samenleving. In hun huizen leven nog de verhalen voort van de slaven én de slavendrijvers. Die vormen nu onderdeel van de collectieve geschiedenis van een jonge stad. De stichting Herdenking Slavernijverleden Suriname en de Nederlandse Antillen in Zoetermeer staat daarom stil bij de afschaffing met het leggen van een krans. Op 1 juli staan wij stil bij het verleden en kijken vooruit naar de toekomst, en vieren vrijheid, gelijkheid en verbondenheid. Verbreding van kennis, verdieping van inzicht moet leiden tot een bundeling van krachten voor een gezamenlijke toekomst. Zoals 4 mei herdacht wordt en 5 mei gevierd wordt, zo vieren en gedenken wij Keti Koti of te wel Manspasi (emancipatie)

Wat is Keti Koti

Op 1 juli is het precies 150/160 jaar geleden dat de slavernij in de voormalige Nederlandse koloniën in ‘de West’ werd afgeschaft. Hiermee kwam een einde aan twee-en-een-half eeuw slavernij door de Nederlanders. In die periode haalden de Nederlanders zo’n 550.000 slaven uit West-Afrika naar Suriname en de Nederlandse Antillen. Onderweg overleed al 15%. Wie het overleefde, moest geketend en gebrandmerkt onder slechte omstandigheden en mishandeling werken op de plantages. Slechts enkelen wisten te ontsnappen. Zij stichtten in het oerwoud van Suriname nederzettingen, zoals Marowijne en Saramacca en op Curaçao Bandabou. De afschaffing van de slavernij wordt ook wel Keti Koti genoemd: ‘gebroken ketenen’. of Manspasi: ‘emancipatie’. Overigens waren de slaven na 1 juli 1863 niet direct vrij: als compensatie voor onderhoud en verlies van productiekrachten, moesten ze nog tien jaar doorwerken op de plantages.

Vergeten hoofdstuk in de geschiedenis "De rode slaven"

Sinds 25 april 1593 zijn vreemdelingen grondgebied Suriname binnengevallen op zoek naar goud. Het land werd gekoloniseerd eerst door Spanjaarden, daarna Engelsen en vervolgens door Nederlanders. Zonder instemming heeft de kolonisator Nederland het land Suriname aan immigranten overgedragen op 25 november 1975, alsof de oorspronkelijke volken niet bestaan. Het is een vergeten hoofdstuk in de geschiedenis!
10 januari is de vrijheidsdag van de Inheemsen. Het is geen afschaving slavernij verleden, zoals dat bij de tot slaaf gemaakte afrikanen is geweest, dat aan hun de afschaffing geboden is op 1 juli. De Inheemsen hebben zich vrijgevochten tot het bittere einde in Suriname en ook op andere plaatsen op het continent door strijd. In Suriname was het, het meest gevreesde 11 jarige Rode oorlog dat heeft plaatsgevonden tegen de koloniale onderdrukking. Welke geëindigd is met het Vredesverdrag van Konkondari - Sani op 10 januari 1686 tussen Gouverneur Cornelis Aerssen van Sommelsdijck en de Helden van het Rode Leger Onder Leiding van Tunay. Daarbij werd afgesproken dat er op de plantages geen gebruik meer zou worden gemaakt van inheemsen. Dat is door onze voorouders afgedwongen.
Toen de Engelsen en Nederlanders in de zeventiende eeuw voet aan land zetten, leefden er naar schatting 120.000 inheemsen. Vandaag de dag wordt hun aantal dus geschat op 20.000 mannen, vrouwen en kinderen, verdeeld over negen stammen. Het Inter-Amerikaanse Hof heeft Suriname in 2016 opgedragen om grondrechten over te dragen aan de inheemsen. Daar zitten de Inheemsen nog steeds op te wachten. Ondertussen gaat de roof door en worden de grondenrechten en mensenrechten geschonden. De gronden worden geroofd en vervuild met kwik en houtkap.
Krijgers die hun leven op het spel gezet hebben en strijd hebben geleverd tot het bittere eind voor het behoud en voortbestaan van onze volken, verstrengeld in het verbond van de Surinen ( de Rode Leger ) op Surinaams grond gebied, die deel is van het continent Mapranum Abya Yala - hetgeen betekend Land in bloei in broederschap zonder grenzen.

Inheemse vrijheidsstrijders

Krijgers, Grote mannen van die tijd, die de Spirituele kracht nog in zich hadden;
Tonay, de meest intelligente militante krijger van het Saramacca gebied;
Arybare, leider van het Coppename gebied. Met aan de monding de grote Peyaai en Geestelijke leider Sowana, de beheerder van de Tucajana Strijdgeest. Hij werd op tijd gemeld door de watergeest dat er vijanden onder weg zijn. En hij zorgde ervoor dat de Peyaai in tact kwam en de zee werd dan onstuimig en vele schepen zonken en vele bemanningsleden vonden ook de dood.
Priyari de grote veld heer van het Para gebied (district in Suriname), een levende geografische kaart. De boskenner!
Later Kaitusie, de Jaguaar, kom uit het Amazone Oerwoud, via het gebied van Corantijn en heerste tot de Coppename. Allen beheerste toen de orde van de telepathie en konden zich als de wind over het hele land oppervlakte heen verplaatsen.

Historisch wapenfeit

Nog zo’n historisch wapenfeit: het waren de inheemsen die de gevluchte Afrikaanse slaven in het binnenland opvingen en leerden hoe ze in het bos konden overleven. Deze zogenoemde marrons vestigden zich in eigen dorpen in het oerwoud en vormen eeuwen later met meer dan 120.000 mensen de derde bevolkingsgroep van Suriname. De oude vriendschap heeft de inheemsen nog weinig opgeleverd. In de strijd om de macht in Suriname hebben de oorspronkelijke bewoners altijd aan het kortste eind getrokken.

Plaquette

De plaquette draagt de naam ‘De Drie Wijzen’. Te zien zijn drie vrouwen die hun ketenen verbreken en kracht uitstralen. Op de achtergrond staan slavenhuizen. Onder de plaquette is de tekst te lezen: “Laat het verleden niet doorleven in het heden”. Dit is een verwijzing naar moderne slavernij, zoals kinderarbeid, gedwongen prostitutie en arbeid onder slechte omstandigheden. Kunstenaars van Social Sofa ontwierpen en maakten deze plaquette. Social Sofa maakt ook straatmeubilair in Zoetermeer. Het project voor de plaquette stond onder leiding van Simone Kappeyne en Johan Verstrate en Yve Art Productions.
Inspirator voor het ontwerp was de Zoetermeerse kunstenares van Surinaamse afkomst, Wonny Stuger. De B&W van Zoetermeer legt de krans neer. Rond de kranslegging zullen enkele wij het publiek vermaken met poëzie, zang, dans en muziek en Inheemse ritueel ( demonstrerende ritueel). Verder zullen enkele dames in klederdracht hun prodo wakka doen (modeshow).

U bent vanaf 15.30 uur van harte uitgenodigd voor een hapje en een drankje om deze herdenking en viering met ons mee te vieren op 30 juni 2023.
Plaats: Nicolaasplein Dorpstraat Zoetermeer
Adres: 2712 AV Zoetermeer